آیا هفتصد و پنجاهمین سال تدوین گلستان سعدی ؟!

ساخت وبلاگ
لحظه ای تفکر کنیم ببینیم گلستان و بوستان و غزلیات و به طور کلی آنطور که جمع آوری و منتشر کرده اند کلیات سعدی را به خاطر خود شیخ اجل ٬سعدی ٬ می خواهیم یا سعدی را یه خاطر آنکه چنین آثار نغز و ارزشمندی پدید آورده است گرامی می داریم و هرساله روز اول اردیبهشت را به این مهم اختصاص می دهیم ؟
اگر مورد دوم صحیح باشد ٬ که از نظر علمی و منطقی ٬ و نه احساسی ٬ چنین می نماید ٬ امروز در عصر هفتصد و پنجاهمین سال شمسی تدوین و ارائه این دو سند بزرگ تاریخی و فرهنگی ٬ اجتماعی و...گلستان و بوستان قرار گرفته ایم و بهانه و فرصتی است تا بتوانیم از این آثار گرانبها ٬ و آثار مشابه آنها ٬ نه تنها در راه پرورش احساسات و زیبا پرستی و تلذذ طبع خود در قلمرو ادبیات فارسی ٬ بلکه در شناخت مبانی اقتصادی - اجتماعی - سیاسی - فرهنگی کشورایران استفاده کرده دستمایه ٬ الگو یا در واقع برنامه ٬ نقشه و راهی بومی و ایرانی و اسلامی در رشد و توسعه و به اصطلاح معمول پیشرفت و تعالی جامعه ٬ نظام و نهایتا" کشور قرار دهیم .
گلستان و بوستان به همراهی دیوان شمس تبریزی ٬ دیوان خواجه حافظ شیرازی ٬ شاهنامه فردوسی و رباعیات خیام سالها است که ٬ قبل از جهانی شدن آداب و رسوم ایرانی نوروز و امثال آن ٬ جهانی شده اند و بارها و بارها تحت مطالعه محققان خارجی قرار گرفته به زبان های متعددی در جهان ترجمه شده اند که در خصوص گلستان و بوستان شاید مطالعه گسترده پروفسورهانری ماسه ٬ ایرانشناس مشهور فرانسوی ٬ از همه قدیم تر و شناخته شده تر باشد .
امروز بین شش تا هفت میلیارد نفر مردم جهان نه همه زبان فارسی را می دانند و نه همه به همین دلیل در شرایطی هستند که از زیبائی های نظم و نثر سعدی ٬ علیه الرحمه ٬ به فارسی بهره ببرند . آنچه برای آنان مهم است پیام یا پیام هائی است که در اشعار و حکایات و سایر آثار شیخ مشرف الدین بن مصلح الدین بن عبدالله سعدی شیرازی وجود دارد و از عالم ادب و هنر ایران بی گمان فراتر و بسیار فراتر می رود : هنر و ادبیات عرب را نیز در برمی گیرد ٬ فرهنگ تقریبا" تمام منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را شامل می شود و نهایتا" هم فقط به همین ادب و هنر و فرهنگ جامعه بزرگ اسلامی طلیعه دار فرهنگ و تمدن جهانی در آن عصر و روزگار ختم نمی شود ...
سعدی در آثار گرانبار و به ویژه گلستان و بوستان خود مردم شناس است ٬ جامعه شناس است ٬  و جامعه شناسی ایران و در واقع ایرانی را از ابعاد متفاوت اقتصادی - سیاسی - فرهنگی انجام می دهد و بازبان زیبا و دلنشین نثر و شعر خود و انصافا" به صورتی کاملا" زیرکانه و سیاستمدارانه ٬ در چارچوب جهان بینی ئی توحیدی ٬ به خصوص اسلامی ٬ و بدون هیچ تردیدی فراایرانی و به مفهوم واقعی کلمه " جهانی " ٬ جامعه ایرانی و اسلامی را به نقد می نشیند ٬ سیاستگذاری می کند وبه عنوان فرزند مصلح الدین نشان می دهد که فراتر از اسم ٬ در رسم ٬ خود مصلح الدین به معنی منتقد تمام احکام و روش ها و رویه های حاکم بر جامعه است ٬ و بدون آن که علوم اجتماعی غرب در آن روز هنوز به صورت کنونی پیشرفت کرده باشد ٬ و جان لاک و توماس هابز و اگوست کنت و امیل دورکیم و ماکس وبری در عرصه علم الاجتماع وارد شده باشند ٬ به تدوین خط مشی زندگی بشری می پردازد ٬ برنامه ریزی را پاس می دارد ٬ گوشه چشمی به مفهوم امروزی استراتژی دارد ٬ از گمانه هائی استاد بودجه است ٬ و معمولی ترین و مشهور ترین شعرش حاکی از همان مبنای برنامه های اقتصادی جهان ٬ یعنی " پیش بینی " است که می فرماید :
چو دخلت نیست خرج آهسته تر کن !
که می خوانند  ملاحان  سرودی 
اگر باران  به  کوهستان  نبارد
به سالی  دجله گردد خشک رودی
و نه تنها خدا را در هر امری مسبب الاسباب و حاضر و ناظر می بیند بلکه انسان خلیفه الله را به نظارت عمومی دعوت و جا به جا کنترل اجتماعی که همان نظارت عمومی جامعه باشد را پاس می دارد٫ و روش آن را در جامعه ایرانی و به طور کلی تمام جامعه های اسلامی مورد بازدید خود متذکر می شود .
هفتصد و بیست سال تمام شمسی ٬ یا در چنین حدودی ٬ از مرگ شیخ اجل می گذرد و بارها و بارها و شاید میلیاردها بار اشعار و حکایات نغز و شیرین وی را خوانده ایم و محظوظ شده ایم و محظوظ می شویم . اما هنوز هیچ محققی و مطالعه گری و موسسه ای تحقیقاتی ٬ آنطور که شاید و باید ٬ به نقد اقتصادی و اجتماعی آثار گرانبهای وی ننشسته است و از این ممر و به رسم  ادائ دین به علم و فرهنگ جامعه ایرانی  ٬ به تدوین علم الاقتصاد و جامعه شناسی و علوم سیاسی اسلامی -ایرانی نپرداخته است .

گروهی ٬ کمیته ای ٬ واحدی یا موسسه ای تحقیقاتی شامل جغرافیا دانان ٬ تاریخ شناسان ٬ اقتصادیون ٬ مردم شناسان و جامعه شناسان و نظایر ایشان میبایست تا در آکادمی یا به اصطلاح ما دانشکده ای از علوم مدیریت یا جامعه شناسی و مصطلح تر ازهمه " علوم اجتماعی " چنین مهمی شروع شده به درستی صورت گیرد و ٬ انشاء الله به سر انجام رسیده کاربردی واقع شود . 

شعر یزد از شاعر یزدی رواست...
ما را در سایت شعر یزد از شاعر یزدی رواست دنبال می کنید

برچسب : سعدی شیرازی , گلستان , علیرضا آیت اللهی, نویسنده : علیرضا آیت اللهی poemiran بازدید : 604 تاريخ : يکشنبه 17 شهريور 1392 ساعت: 10:10

لینک دوستان

خبرنامه