وحشی بافقی و بی عدالتی در جامعه صفوی

حقوقدانان بهتر از هركسمی دانند كه عدالت به صورت مطلق وجود ندارد ؛ و استقزار« عدالت بیشتر » درقبال به یك نفر یا یك گروه نسبت به نفر یا گروهی دیگر ی تبعیض نامیده می شود . حتی در مورد ظلم به افراد و گروههای اجتماعی نیز چنین تفكری وجود دارد :

«الظلم بالسویه عدل فی الرعیة »

پیامد های تبعیض در جامعه به حدی است كه پس از فقر یا حتی قبل از آن  سبب بزرگترین قیام ها و انقلاب های جهانی شده است ؛ و زمانی عجیب می نماید كه از سوی مقاماتی معنوی سرزده باشد .

حكومت یزد در زمان وحشی بافقی برعهده ی ممدوح وی ، یعنی میرمیران ، داماد شاه عباس صفوی ، و اما رئیس دراویش نعمت اللهی و از دوستداران مرام امام علی ، اسوه عدالت ، بوده است كه پایتخت یا داذرالحكومه خود را در شهرتفت قرار داده بوده؛ و مورد مدح اما گاه نیز مورد شكوه و گلایه وحشی قرار می گرفته است .

وحشی بافقی در مذمت تبعیض خطاب به رقیب خود می سراید :

خوشبخت تو ای مدعی ، كاینجا كه من خوارم چنین

با یك جهان بی حرمتی ، هیچت ز حرمت كم نشد

و در جائی دیگر صراحتا" آن را اظهار می دارد :

این قرب و بعد چیست ، نه ما جمله عاشقیم ؟

آنها چه كرده اند كه این ها نمی كنند...؟!!!

اما وحشی بافقی قبل از این كه به اصطلاح فقط و فقط سیاسی - انقلابی باشد بی عدالتی را نه تنها با ایهام و اشاره به مقامات حكومتی نسبت می دهد بلكه آن را در سطح جامعه و حتی از سوی برادر بزرگترش كه بزرگترین یار و یاور وی بوده است به زبان شعر می آورد(1) :

وی می سراید :

آئین دستگیری زاهل جهان نیاید

بانك درای همت زین كاروان نیاید

ای عندلیب خو كن با خار غم كه هرگز

بوی گل مروٌت ، زین بوستان نیاید

برحرف اهل حاجت ، گوش قبول بگشا

كاین حرف را نگوید ، كس تا به جان نیاید

و نهایتا" به جای مقابله نابرابر و بی فایده با حكومت از در پند و اندرز و تشویق آن به استقرار عدالت می پردازد .

------------------------------------------------

 (1) در شعر زیر كه قبلا" به طور كامل در این وبلاگ آمده است :

زیبا تر آنچه مانده ز بابا از آن تو

بد ای برادر از من و اعلا از آن تو

11 فروردین 1390